Cilt kanserinde geride kalmis bir ülke olmadigimizi aklimizdan çikarmamakla
birlikte bu açik havanin tadini çikaramayacagimiz anlamina gelmemelidir. Açik
havaya çikarken koruyucu bir sapka ve vücudu örtecek giysiler giymek ve deriyi
günesten koruyucu kremler kullanmak, ögle saatlerini gölgelik bir yerde geçirmek
ve günes tehlikesinin nerelerden gelebilecegini unutmamak yeterlidir. Günesten
korunma konusunda bazi bilgiler edinilebilir.
√ Hangi Aylarda Günes
Tehlikelidir ?
Cilt kanserine günesin mor ötesi ( ultraviyole)
isinlarindan gelen radyasyon neden olur. Mor ötesi isinlari o denli kuvvetlidir
ki yilin her gününde günesten zarar görmek mümkündür. Ancak mor ötesi isinlar
özellikle yazin daha kuvvetli olduklarindan yaz aylarinda günesten korunmak daha
da önemlidir.
√ Sicak Havada Günes Daha Zararli Olabilir Mi ?
Bu sart
degildir. Deriye zarar veren mor ötesi isinlar hergün mevcuttur; yani parçali
bulutlu, koyu bulutlu veya rüzgarli günlerde bile günesten yanabilirsiniz.
Ayrica kumdan, kardan, sudan ve açik renkli yüzeylerden yansiyan günes isinlari
da deriyi yakabilir.
√ Cilt Kanserinden Kimler Etkilenir
?
Herkes etkilenebilir. Açik tenli olan kisiler deri kanserinden daha
çok etkilenseler bile koyu tenli kisilerin de deri kanserine yakalanmalari
mümkündür. Küçüklüklerinde günes altinda çok kalan çocuklarin yetiskin çaga
geldiklerinde deri kanserine yakalanma olasiligi da yüksektir. Bunun nedeni
belki de çocuklarin ciltlerinin günes tehlikesine karsi daha hassas olmasi veya
evin disina çiktiklari zaman üzerlerinde yetiskinlere oranla daha az giysi
bulunmasi olabilir.
√ Gençleri Günesten Korunmaya Nasil Tesvik Edebiliriz ?
Bu zor bir
konudur. Özellikle erkek çocuklarini günese çikarken koruyucu giysiler giymeye
veya günes kremi kullanmaya özendirmek çok zordur. Bu nedenle çocuklari günesten
korunmaya daha küçük yastan alistirmak gereklidir. Böylece küçükken edindikleri
aliskanliklari ergenlik çaginda da devam ettirebilirler. Genç kizlara gelince,
onlara da güneste fazla kalmanin cildi daha da çabucak kiristiracagi
hatirlatilmalidir.
Anne babalar genç çocuklari için sapka ve tercihen sik
dokunmus kumaslardan yapilmis uzun kollu giysiler satin almali ve günese
çikarken bunlari giymelerini söylemelidirler. Banyoda veya mutfakta kolayca ele
geçebilecek SPF 15 + (günesten korunma faktörü + 15) olan kremler bulundurmali
ve günese çikmadan önce krem sürmeleri söylenmelidir. Plaja giderken veya açik
havada herhangi bir faaliyette bulunduklari zaman kullanmalari için tüp içinde
satilan günes kremlerini yanlarinda götürmeleri temin edilmelidir.
√
Çocuklara Deriyi Günesten Korumalari Nasil Ögretilebilir ?
Çocuklarin açik havada geçirdikleri saatleri yaz saati uygulamasi sirasinda
sabah 11 'den önce ve ögleden sonra 3'ten sonra olacak biçimde kisitlayin. Günes
isinlarinin en kuvvetli oldugu saatler sabah saat 11 ile ögleden sonra 3
arasidir. Çocuklari gölgede oynamaya alistirin.Bahçenizde gölgelik yoksa bir
çarsaf gererek veya çamasir iplerinin üzerine bir battaniye asarak gölge
saglayin.
Çocuklar bahçeye çiktiklari zaman gölgede bile oynuyor olsalar
baslarinda genis kenarli bir sapka veya kulaklikli bir kep ve üzerlerinde sik
dokunmus kumaslardan yapilmis giysiler bulunmalidir. Yüzlerine ve vücutlarinin
giysilerin örtmedigi kisimlarina günesin bütün isinlarina karsi koruma
saglayacak ve suya dayanikli SPF 15 + türü kremlerden sürülmelidir.
√
Bebeklere Günes Kremi Sürülebilir Mi ?
12 ayliktan küçük
bebekler bile bile günese çikarilmamalidirlar. Ama günese çikmalari gerekiyorsa
bebegin tamamen giyinik olmasini saglayin, basina sapka giydirin ve giysilerin
örtmedigi kisimlara, yani yüzüne, ellerine ve bacaklarina günes kremi
sürün.
√ Cilt Kanseri Tehlikeli Olabilir Mi ?
Deri
kanseri hastaliklarinin birçogu tedavi edilebilmekle birlikte melanoma denilen
deri kanseri ölümcüldür ve ülkemizde her yil yaklasik 3000 kisi bu hastaliga
yakalanmaktadir.
√ Yilin Bir Ayini Da Olsa Açik Havada Geçirmek Riskli
Midir ?
Evet. Yilin 11 ayini büroda veya kapali yerlerde
çalisarak geçiren kisiler yillik izinlerini geçirdikleri sirada günesten
korunmazlarsa onlar için de melanoma veya diger deri kanseri hastaliklari
tehlikesi mevcuttur.
√ Cilt Kanseri Belirtileri Nelerdir
?
Erken tani yapilirsa deri kanserinin tedavi edilme orani %99
dur. Derinizde anormal bir leke görürseniz veya daha önce mevcut olan bir lekede
büyüklük, biçim veya renk bakimindan herhangi bir degisiklik olmussa doktorunuza
görünün. Deri kanserlerinden bir çogu sancisizdir ve çirkin bir görünümleri
yoktur. Melanoma ise ilk ortaya çiktiginda dümdüzdür.
