♀ Amniyosentez (amniosentez) çesitli yöntemler ile bebegin amniyon kesesinin
içine girilerek bir miktar sivi alinmasi demektir. Amniyon mayii gebeligin 12.
haftasina gelindiginde yaklasik 50 ml civarinda, 16-20 gebelik haftalarinda
200-400 ml civarindadir. 36-38. gebelik haftalarinda 1 litre olan miktar doguma
dogru bir miktar azalma gösterir.
♀ Amniyon mayii karakteri ve
biyokimyasal yapisi sürekli bir degisim içindedir. Bu mayii dinamik bir yapidir.
Fetusa ait pekçok hücre ve salgi bu materyal içinde yer alir. Amniyosentez ile
elde edilen mayii içerindeki fetus kaynakli hüceler ile genetik bazi bozukluklar
arastirilir. Sivi kismi ise bebegin metabolizmasi hakkinda bilgi verir.
√
Amniyosentez yapilmasini gerektiren durumlar :
♀ Amniyosentez kromozom
anomalilerinin, metabolik hastaliklarin, genetik hastaliklarin saptanmasi ve
fetusun olgunlasmasinin degerlendirilmesi maksadi ile yapilir. Amniyosentezin
gerekli oldugu durumlar sunlardir:
• 35 yastan büyük anne adaylari (eskiden
bu durumda her zaman amniyosentez yapilirken artik sadece tarama testlerinde
süpheli sonuç çikan gebelere önerilmektedir)
• Erken tani testlerinde bebek
ile ilgili problem riski yüksek çikanlar
• Daha önceden Down sendromlu yada
baska bir genetik problemli bebek doguranlar
• Bebegi etkileyebilecek
kalitsal hastaligi olanlar
• Beyin ya da omurga problemli çocuk
doguranlar
• Anne ya da baba adayinda genetik problem açisindan aile öyküsü
pozitif olanlar
• 3 ya da daha fazla sayida düsük yapanlar
• Ayrica
gebeligin ileri dönemlerinde bebegin akciger gelisimini tamamlayip
tamamlamadigini anlamak maksadi ile de yapilabilir.
√ Klasik Amniyosentez :
• Klasik amniyosentezde 16-20 gebelik haftalarinda
yaklasik 20 ml sivi alinarak yapilir. Islem lokal anestezi altinda steril
sartlarda ve ultrason esliginde yapilir.Çogu zaman tek bir igne darbesi ile
girildiginden lokal anestezi yapilip yapilmamasi tartismalidir.Önemli olan
siviya kan karismamasidir. Komplikasyonlarina bakildiginda bunlardan en önemlisi
bebegin kaybedilmesidir.
• Amniyosentez fetal kaybi %0,3-1,0 oraninda
arttirmaktadir. Komplikasyonlar annede, rahimde, plasentada ve fetusda olmak
üzere 4 baslik altinda incelenir. Annede cilt altina kanama, barsak veya mesane
zedelenmesi ve enfeksiyon olabilir. Amniyosentez rahim dokusunda kanamalara ve
rahimde kasilmalara yol açabilir. Yine isleme bagli olarak plasentada kanama,
enfeksiyon görülebilir.
• Fetusda yarattigi komplikasyonlar ise düsük ya
da erken dogum, fetusun igne ile isabet almasi sonucu sakatlik ya da gelisme
geriligi olarak sayilabilir. Ancak tüm bu komplikasyonlar son derece nadir
görülürler. Islem sonrasi anne adayi en az 24 saat gözlenmelidir.Eger kan
uyusmazligi var ise islem sonrasi koruyucu tedavi yapilmalidir.
√ Erken Amniyosentez : Gebeligin 10-14. haftalarinda yapilan amniyosentezdir.
Oldukça yeni bir tekniktir. Daha erken dönemde tani konulmasini sagladigi halde
islem sonrasi düsük olasiligi yüksektir. Fetal kaybi % 2.5-4.0 arttirir.
√ Geç Amniyosentez : 24. gebelik haftasindan sonra yapilan amniyosentezdir.
Amaci anomalilerin tespitinden çok bebegin akciger gelisiminin saptanmasidir.
Günümüzde kullanim alani kalmamistir.
