Total parenteral nütrisyon: Esas sorun kalorinin verilmesidir. Eger GIS kullanilamiyorsa, TPN denenir.
Amino asidler tek basina verilemez. Bunlari korumak için karbonhidratlar da verilmelidir.
TPN;
- Yemek yemeyenler
- Yemek yiyemeyenler
- Yemek yiyemeyeceklere uygulanir.
Ayrica, TPN sarti da GIS’in kullanilamayacak olusudur. Aksi halde mümkün oldugu kadar enteral beslenme yapilmalidir.
TPN endikasyonlari:
1. Post-operatif enterokutanöz fistüller (özellikle proksimal)
2. Uzamis intestinal obstrüksiyonlar
3. Abdominal veya torasik enfeksiyonlar (relatif)
4. Yanik (relatif)
5. Major travma (relatif)
6. Kisa barsak sendromu
7. Üremi (relatif)
8. Crohn ve ülseratif kolit
9. 15 gün oral yeterli alamama
10. Ösofagus hastalikari
11. Malabsorbsiyonlar
12. Trakea-özefagial fistül (yenidoganda)
13. Intestinal atrezi (yenidoganda)
14. Omfalosel (yenidoganda)
15. Idiopatik diarrhea (çocukta)
16. Enzim defekti (çocukta)
Ilkeler:
1. Kalorinin karsilanmasi
2. Negatif N balansinin pozitiflestirilmesi,
verilen IV N, atilan N’tan fazla ise, N balansi pozitif demektir. Ayrica, kaslar kuvvet kazanir (biseps çevresi ölçümü), serum proteinleri artar ve hasta kilo alir.
Verilen amino asidler L-formundadir. Kristalize amino asidler, fibrin veya kazein hidolizatlari kullanilir. % 3.5 - 8.5 gr arasindadir.
Hiperalimentasyon sivi kombinasyonu hastanin ihtiyaçlarina göre belirlenerek hazirlanir ve kombine sekilde verilir. Vitaminler ise, ayri IV enjeksiyonla verilir, eser elementler de ilave edilir.
Solüsyonun hipertonik olmasindan dolayi periferik damarlardan verildigi takdirde flebotromboza ve nekroza neden olacagindan, ancak santral venlerden vermek dogru olur. Bu amaçla en çok subklavian ven kullanilir. Solüsyon tüm gün boyunca ayni hizla verilmelidir. Çok hizil verldigi takdirde pankreas yeterli insülini salgilayamaz ve glukozüri olup, verilen seker bosa gider. Idrarda (+) 1 glukoz olabilir ve bu da 200gm/dl kan sekerinin oldugunun göstergesidir ve normal kabul edilebilir. Eger bu durum böyleyken aniden kan sekeri artarsa, sepsis düsünülmelidir.
Elektrolitler her gün bakilmalidir.
TPN komplikasyonlari:
1. Kateter yerlestirilirken:
a. Pnömotoraks
b. Hidrotoraks
c. Hemotoraks
2. Sepsis: Tedavisi için kateter çekilmelidir. Ucundan kültür alinir, genellikle Candida çikar.
3. Metabolik:
a. Hiperosmolar, non-ketotik koma (hipernatremi de olabilir.)
b. Hiperkloremik metabolik asidoz
c. Eger karaciger ve böbrek yetmezligi varsa azotemi
d. Hipofosfatemi
Oral hiperalimantasyon TPN’ye tercih edilmelidir. Çünkü daha fizyolojiktir.
