Çiçek hastaligi uygulanan asilama programlari sayesinde 1977 yilinda tüm
dünyadan kaldirilmistir. Çiçek hastaligi, Variola virüsü tarafindan meydana
getirilmektedir.
Hastaligin kuluçka süresi, virüs alindiktan sonra
ortalama olarak 12 gündür, ancak bu süre 7-17 gün arasinda degisebilir.
Hastaligin baslangicinda görülen sikayetler ve bulgular yüksek ates, halsizlik,
bas ve sirt agrisidir.
Hastalarda tipik olarak kirmizi döküntüler
görülür: Döküntüler en çok yüz, kollar ve bacaklarda ortaya çikar. Döküntüler
düz (kabarik olmayan) ve kirmizi lekeler seklinde baslar ve genelde tüm hepsi
ayni zamanda baslar.
Ikinci haftada bu düz-kirmizi lekelerin içi püy
(cerahat) ile dolmaya ve kabuk baglamaya baslar. Üç dört haftanin sonunda da
döküntüler kabuk baglar, ayrilir ve düsmeye baslar. Hastalarin çogunda tamamen
iyilesme görülmesine ragmen, %30 kadar hastalik ölümle
sonuçlanabilir.
Hastaligin kisiden kisiye geçisi, hastalikli kisiden
çikan virüs içeren tükrük parçaciklari ile olur. Çiçek hastaligi olan kisilerde
bulastiricilik hastaligin ilk haftasinda en yüksek düzeydedir: çünkü bu ilk
hafta içerisinde tükrükte çok miktarda virüs bulunmaktadir. Ancak bulasicilik
döküntüler tamamen dökülüp ortadan kalkana kadar da devam edebilir.
Çiçek
hataligina karsi uygulanan rutin asilama programlari 1972 yilinda sona erdi.
1972 yilindan önce veya 1972 yilinda çiçek asisi yapilmis olan kisilerin, su an
bu hastaliga karsi dayanikliliklari (bagisik olup olmadiklari) tam olarak
bilinmemektedir yani belirsizdir. Dolayisi ile su an herkesin çiçek hastaligina
karsi duyarli oldugu kabul edilmektedir.
Çiçek hastaligina karsi toplumun
asilanmasi su an için önerilmediginden, çiçek asisi üretimi
yapilmamaktadir.
Çiçek virüsüne maruz kalan kisilerde; eger asilama 4
(dört) gün içerisinde yapilirsa hastaligin siddeti azalabilir veya hastalik hiç
görülmeyebilir. Çiçek asisi, vaccinia adi verilen ve variola dan farkli canli
virüs içeren bir asidir. ASI VARIOLA (ÇIÇEK) VIRÜSÜ IÇERMEMEKTEDIR.
Çiçek
hastaliginin tedavisi bulunmamaktadir, ancak su an için asi üretimi faaliyetleri
ve tedavi edici ajanlarin gelistirilmesine yönelik çalismalar
bulunmaktadir.
Çiçek hastaligina yakalanan kisilere destekleyici
tedaviler önerilmelidir (serum takilmasi, ates düsürücü ve agri kesici ilaç
verilmesi gibi). Çiçek hastaliginin üzerine bakteriyel bir enfeksiyon
gelismememesi için antibiyotik kullanilabilir.
