Böbrek yetmezligi ani (akut) veya sinsi (kronik) seyirli olmak üzere iki sekilde
gelisebilir.
√ Akut böbrek yetmezliginin nedenleri
1. Agir kanama,
kusma, ishal, yanik sonucu kan basincinda düsme
2. Gebelik: Kanamalar,
gebelik zehirlenmesi, sagliksiz kosullarda yapilan düsükler
3. Kalp
yetmezligi
4. Böbrek hastaliklari: Nefrit, böbrek damarinin tikanmasi
5.
Idrar yollarinda tikaniklik: Kanser, prostat büyümesi, tasa bagli tikanma
6.
Ameliyatlardan, özellikle büyük ameliyatlardan sonra
7. Ilaçlar: Ilaçlara
bagli akut böbrek yetmezligi sik karsilasilan bir sorundur, bu nedenle ilaçlar
kesinlikle doktor denetiminde kullanilmalidir.
8. Depreme bagli kas
zedelenmeleri
√ Kronik böbrek yetmezliginin nedenleri
1. Nefrit:
Böbrek iltihabidir.
2. Seker hastaligi
3. Hipertansiyon
4. Tas,
tikanma, tümör gibi idrar yolu hastaliklari
5. Böbrek kistleri
6. Diger
nedenler
√ Belirti ve bulgular
Gece idrara kalkma, halsizlik, nefes
darligi, çarpinti, idrar miktarinda azalma, hipertansiyon, el, ayaklar ve göz
etrafinda sismedir. Böbrek yetmezliginin erken dönemlerinde belirtiler çok silik
olabilir, tek belirti sik gece idrara kalkma olabilir. Gece idrara kalkma aksam
çok sivi (çay, su, karpuz...) alanlarda veya prostat hastaligi olanlarda da
görülebilir. Gece idrara kalkan bir hastada baska bir neden yoksa bunun nedeni
böbrek yetmezligi olabilir. Bu nedenle sik sik gece idrara kalkanlarin mutlaka
böbrek yetmezligi yönünden arastirilmalari gereklidir. Bu amaçla kan ve idrar
incelemeleri yapilmalidir.
√ Tani
Böbrek yetmezliginin tanisi kanda
üre veya kreatinin isimli maddelerin ölçülmesi ile mümkündür. Idrar incelemesi,
radyolojik yöntemler, kanin biyokimyasal incelemesi ve diger laboratuvar
incelemeleri böbrek yetmezliginin nedenini anlamaya yöneliktir.
√
Tedavi
Akut ve kronik böbrek yetmezliklerinde tedavi farklidir. Böbrek
yetmezligi tedavisi hastanin özelligine ve böbrek yetmezligine yol açan
hastaliga göre degisir. Tedavi kesinlikle bir doktor denetiminde olmalidir.
Tedavide en önemli nokta eger var ise kan basinci düsüklügü veya yüksekliginin
kontrol altina alinmasidir. Beslenme, sivi ve tuz dengesinin saglanmasi ve
ilaçlar diger tedavi yöntemleridir.
Akut böbrek yetmezligi olan
hastalarin böbrekleri iyi ve yeterli tedavi ile genellikle düzelir.
√
Böbrek yetmezligi ilerler ve kalici hale gelirse baska tedavi yöntemleri
gerekir:
1. Diyaliz
2. Böbrek nakli